Văn mẫu lớp 9: Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên trong “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” Dàn ý & 10 bài văn mẫu lớp 9 hay nhất

TOP 10 bài Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên trong “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” SIÊU HAY, kèm theo dàn ý chi tiết. Qua đó, sẽ giúp các em học sinh lớp 9 cảm nhận rõ hơn về một con người chính trực, ngay thẳng, giàu tình thương, trọng lễ nghĩa.

Bên cạnh đó, có thể tham khảo thêm bài phân tích nhân vật Kiều Nguyệt Nga để hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga. Chi tiết mời các em cùng theo dõi bài viết dưới đây để ngày càng học tốt môn Văn 9.

Dàn ý phân tích nhân vật Lục Vân Tiên

I. Mở bài

• Giới thiệu về tác giả Nguyễn Đình Chiểu, đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”.
• Giới thiệu về nhân vật Lục Vân Tiên.

II. Thân bài

1. Lục Vân Tiên đánh bại bọn cướp

– Tình huống: Kiều Nguyệt Nga trên đường bị bọn cướp chặn xe, Lục Vân Tiên tình cờ đi qua thấy vậy liền đến cứu giúp.

– Hành động của Lục Vân Tiên:

• “Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô”: sự nhanh trí, gan dạ của Lục Vân Tiên.
• Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ/Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân” – bản lĩnh của một người quân tử, trước khi ra tay chàng đã nêu rõ lý do là vì chính nghĩa, không phải là hành vi đánh lén.
• Trận đánh diễn ra cay cấn: “bốn phía phủ vây bịt bùng” vô cùng nguy hiểm đối với Lục Vân Tiên.
• Nhưng chàng vẫn “tả xung hữu đột” chẳng khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang.

=> Hình ảnh so sánh Lục Vân Tiên với nhân vật anh hùng Triệu Tử cho thấy sức mạnh, tài năng của nhân vật Lục Vân Tiên.

– Kết quả: bốn phía vớ tan, quang gươm giáo tìm đường chạy, thủ lĩnh Phong Lai không kịp trở tay bị Lục Vân Tiên tiêu diệt.

2. Lục Vân Tiên gặp và trò chuyện với Kiều Nguyệt Nga

• Khi nghe tiếng khóc ở trong xe, Lục Vân Tiên hỏi: “Ai than khóc ở trong xe này?”.
• Người bên trong trả lời rõ sự tình: “Tôi thiệt người ngay/Sa cơ nên mới lầm tay hung đồ”.

=> Lục Vân Tiên động lòng trước hoàn cảnh của hai cô gái, khẳng định mình đã dẹp yên bọn cướp.

• Lục Vân Tiên ngăn không cho hai cô gái ra ngoài: “Khoan khoan ngồi đó chớ ra/Nàng là phận gái ta là phận trai”: giữ đúng chuẩn mực đạo đức, nam nữ thụ thụ bất thân.
• Lục Vân Tiên hỏi thăm tên tuổi, xuất thân và lý do vì sao gặp nạn trên đường.

=> Từ ngôn ngữ đến cách nói chuyện thể hiện là một con người có học thức, trọng lễ giáo phong kiến.

• Lục Vân Tiên khi nghe Kiều Nguyệt Nga ngỏ ý báo đáp ân tình thì đã cười và từ chối: “Làm ơn há dễ trông người trả ơn… Làm người thế ấy cũng phi anh hùng”.

=> Thể hiện phương châm sống của một đáng nam nhi: thấy việc nghĩa không làm thì không phải là anh hùng.

III. Kết bài

• Khẳng định vẻ đẹp của Lục Vân Tiên.
• Đánh giá về nhân vật Lục Vân Tiên.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên – Mẫu 1

Đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” là đoạn trích thể hiện gần như rõ nét nhất nét hào sảng, vô tư khi thực hiện những hành động chính nghĩa của Lục Vân Tiên. Hình ảnh của con người chính trực, nhân nghĩa cũng là hình tượng người anh hùng lí tưởng mà Nguyễn Đình Chiểu muốn thể hiện trong tác phẩm này.

Trong đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”, Lục Vân Tiên là một con người hết mình vì nghĩa, vì dân mà ra tay trừ bạo tàn, bọn cướp hung ác:

“Vân Tiên ghé lại bên đàng
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô”

Trước khi lên kinh ứng thí, Lục Vân Tiên muốn về nhà thăm cha mẹ. Trên đường đi Lục Vân Tiên đã gặp một chuyện bất bình- đó là sự hoàng hành hung bạo của bọn cướp Phong Lai với những người dân vô tội.Chứng kiến cảnh ấy, không hề mảy may suy nghĩ, không so sánh tương quan lực lượng giữa mình với tên cướp mà đã “nhằm làng xông vô”, hành động “xông vô”ấy thể hiện tinh thần chính nghĩa cao đẹp, vô tư, hoàn toàn xuất phát từ trách nhiệm, từ tấm lòng chứ không hề tính toán chuyện thiệt hơn hay mong ngày báo đáp.Để đối phó với bọn cướp hung tàn, Vân Tiên đã tiện tay “bẻ cây làm gậy”, hành động này vừa cho thấy tình thế cấp bách, vừa cho thấy cái khẩn trương, nhanh nhạy, dứt khoát của hành động đầy nghĩa hiệp này.

“Kêu rằng bớ đảng hung đồ
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”

Xông vào giữa đám cướp, Vân Tiên đã hô to lời mắng chửi đối với bọn cướp, gọi chúng là “bớ đảng hung đồ”, kết tội chúng “làm thói hồ đồ hại dân”.

Lời nói của Vân Tiên không chỉ thể hiện quan điểm chính nghĩa mà còn như một tuyên ngôn sống đanh thép, không được mang lại đau khổ cho con người bằng bất kì hành động nào, dưới bất kì hình thức nào.Những hành động bạo tàn, phi lí thì càng đáng lên án.

“Vân Tiên tả đột hữu xông
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang
Lâu la bốn phía vỡ tan
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay
Phong Lai trở chẳng kịp tay
Bị Tiên một gậy thác rày thân vong”

Hành động của Vân Tiên cũng được Nguyễn Đình Chiểu mô tả với những hình ảnh thật đẹp “tả đột hữu xung”. Tuy không được tận mắt chứng kiến nhưng người đọc cũng có thể liên tưởng đến những hành động nhanh nhạy,những bước chân linh hoạt, khi qua phải khi sang trái làm toán cướp không kịp trở tay “bốn phía vỡ tan”, “tìm đàng chạy ngay”. Đối với tên đầu xỏ của toán cướp là Phong Lai cũng bị Vân Tiên trừng phạt một cách thích đáng “thác rày thân vong”

Sau khi đã dẹp tan quân cướp,Vân Tiên đã rất ân cần hỏi thăm người bị nạn, hình ảnh mạnh mẽ quyết liệt khi chiến đấu đã bỗng chốc trở thành hình ảnh của một người nam nhi ân cần, chu đáo khi quan tâm đến người bị nạn.

“Dẹp rồi lũ kiến chòm ong
Hỏi: “Ai than khóc ở trong xe nầy?”

Tuy rằng cuộc chiến diễn ra rất ác liệt vì Vân Tiên phải một thân một mình đối chọi với một toán quân cướp nhưng khi đã giành thắng lợi, đánh đuổi được quân cướp thì Vân Tiên không hề kể nể chiến công mà chỉ coi bọn cướp là “lũ kiến chòm ong”, và đối tượng mà chàng quan tâm chính là tiếng khóc vọng từ trong xe. Điều này chứng tỏ hành động của chàng không chỉ xuất phát từ tinh thần chính nghĩa mà còn bởi tình yêu thương sâu sắc dành cho con người.

Lục Vân Tiên là một nho sinh nên những hành động đều rất chuẩn mực, mang đậm phong cách của nhà Nho xưa:

“Khoan khoan ngồi đó chớ ra
Nàng là phận gái ta là phận trai”

Khi Kiều Nguyệt Nga- người con gái gặp nạn được Vân Tiên cứu giúp tỏ ý muốn diện kiến và cúi lạy để cảm tạ thì Lục Vân Tiên đã kiên quyết từ chối, chàng đề cao tư tưởng “nam nữ thụ thụ bất thân”làm hiện lên hình ảnh con người sống khuôn phép, có phần hơi cứng nhắc nhưng cũng thấy được vẻ rất dễ thương của chàng.

Lí do Vân Tiên kiên quyết không chịu nhận sự đền ơn của Nguyệt Nga bởi chàng luôn tâm niệm:

“Nhớ câu kiến nghĩa bất vi
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng”

Theo chàng, làm việc nghĩa mà mong được trả ơn thì há chẳng phải “phi anh hùng” sao. Chàng làm việc nghĩa, cứu giúp dân lành là xuất phát từ tấm lòng thiện lương, từ tình thương vô tận đối với con người. Hình ảnh của chàng hiện lên trang thơ sáng bừng khí chất của người anh hùng, lấy việc nghĩa làm trách nhiệm, không màng ơn nghĩa, báo đáp “Làm ơn há dễ trông người trả ơn”.

Như vậy, dưới bàn tay tài hoa của người nghệ sĩ, bằng những chất liệu mộc mạc, bình dân nhất, Nguyễn đình Chiểu đã xây dựng thành công nhân vật Lục Vân Tiên khiến cho nhân vật trở lên chân thật, sinh động, có sức hấp dẫn với người đọc. Mặt khác, thông qua nhân vật này, nhà văn cũng bày tỏ khát khao về một xã hội công bằng, chính nghĩa.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên – Mẫu 2

Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ yêu nước sống ở thế kỉ thứ XIX, cuộc đời ông gặp nhiều đau thương bất hạnh trong hoàn cảnh xã hội đương thời nhiều biến đổi lớn lao. Trong những thử thách ấy, sự nghiệp thơ ca của Nguyễn Đình Chiểu lại là những dấu ấn tinh thần lớn lao của thời đại và xã hội ấy trong đó tác phẩm “Lục Vân Tiên” là một truyện thơ Nôm điển hình.

Hình ảnh người ảnh hùng Lục Vân Tiên là nhân vật trung tâm của truyện và được thể hiện khí phách nhất có lẽ là ở đoạn trích: “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”. Từ biệt tôn sư về đi thi, giữa đường lại gặp phải chuyện bất bình, Lục Vân Tiên không ngại ra tay tương trợ:

Vân Tiên ghé lại bên đàng,
………….
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”.

Sự việc diễn ra thật bất ngờ, nhanh chóng bởi Vân Tiên chỉ là người qua đường thấy bất bình thì chẳng tha. Chàng dường như không kịp suy nghĩ, không lo đến an nguy của bản thân mà cứ thế xông vào dẹp tan lũ cướp cứu người. Chàng không hề biết trong kiệu là nàng Kiều Nguyệt Nga xinh đẹp con quan, chàng chỉ coi đó là người dân bình thường, không toan tính thiệt hơn, làm việc tốt xuất phát từ đáy lòng. Trước quân thù đông đảo cùng với một tên tướng hung dữ “mặt đỏ phừng phừng” chàng vẫn không hề nao núng:

Vân Tiên tả đột hữu xung,
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dương.
Lâu la bốn phía vỡ tan,
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.

Ta thấy hiện lên hình ảnh một người anh hùng đội trời đạp đất có sức mạnh và tài năng hơn người được so sánh như Triệu Tử Long- một vị anh hùng tiêu sái dũng mãnh đang oai hùng phá vòng Đương Dương. Đúng là khí phách của một chàng trai Nam Bộ cương trực, có phần liều lĩnh, thấy lũ cướp hoành hành hại dân là không giấu nổi sự tức giận của một đấng nam nhi mà ra tay dẹp lũ lâu la. Thật là can trường biết bao. Nguyễn Đình Chiểu quả đã xây dựng ở Lục Vân Tiên một khi chất của vị anh hùng tài đức mà nhân dân ta vẫn hằng mong ước.

Sau khi dẹp xong “lũ kiến chòm ong”, Vân Tiên mới hỏi thăm đến người trong xe. Nghe được tiếng kêu than cảm tạ của cô hầu gái, Vân Tiên có lẽ đã đoán ra người ngồi trên xe là một tiểu thư nên chàng can ngăn:

“Khoan khoan ngồi đó chớ ra,
Nàng là phận gái ta là phận trai.”

Chỉ một câu nói này thôi, chàng thư sinh họ Lục đã để lại ấn tượng về một người đọc sách thánh hiền, hiểu rõ đạo lí nam nữ thụ thụ bất tương thân. Đó cũng tỏ ra là tôn trọng vị tiểu thư khuê các trong xe. Rồi chàng hỏi han sự tình về người con gái chưa thấy mặt kia. Cảm tạ trước ơn cứu mạng cùng sự ngay thẳng của Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga có ý đền ơn cho trọn. Nhưng ngay từ đầu, ra tay dẹp cướp là xuất phát từ lòng hiệp nghĩa, chứ đâu có ý nghĩa mong sẽ được lợi lộc gì, vì vậy Lục Vân Tiên cũng không có ý nhận báo đáp nên đã từ chối thẳng thừng:

Vân Tiên nghe nói liền cười:

“Làm ơn há dễ trông người trả ơn?
Nay đà rõ đặng nguồn cơn,
Nào ai tính thiệt so hơn làm gì.
Nhớ câu kiến ngãi bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.”

Người anh hùng này làm ơn nhưng không mong nhận ơn, chàng coi việc mình làm là chính đáng không so đo thiệt hơn, coi danh vọng tiền bạc chỉ là phù phiếm vô nghĩa. Chàng là sĩ tử nơi thi trường nhưng lại có khí phách hành hiệp trượng nghĩa của những kiếm khách hào hiệp trong thiên hạ. Cái cười sảng khoái của chàng chính là đã thể hiện chí khí của một nam tử hán đại trượng phu đáng khâm phục.

Bằng những từ ngữ hết sức giản dị, cách kể chuyện mộc mạc, dễ hiểu, văn phong trong sáng mang đậm những hiểu biết về đạo nghĩa, hình ảnh người anh hùng Lục Vân Tiên xuất hiện ý như một anh hùng của nhân dân, cho nhân dân và vì nhân dân.

Hình ảnh Vân Tiên đánh cướp được khắc họa thần tình. Cử chỉ, hành động, ngôn ngữ và cách ứng xử của chàng rất đẹp, mang phong thái người anh hùng, người tráng sĩ ngày xưa. Chúng ta không thể nào quên một Vân Tiên quả cảm, nhân hậu, chí khí của Cụ Đồ Nguyễn Đình Chiểu.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên – Mẫu 3

Đến với tác phẩm “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu, người đọc sẽ cảm thấy ấn tượng với nhân vật trung tâm của tác phẩm – Lục Vân Tiên. Đặc biệt phải kể đến vẻ đẹp của nhân vật này trong đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”.

Lục Vân Tiên là một chàng trai văn võ song toàn. Trên đường về quê thăm cha mẹ thì gặp bọn cướp Phong Lai đang hoành hành. Chàng một mình đánh tan bọn cướp, cứu được Kiều Nguyệt Nga.

Mở đầu đoạn trích là hình ảnh: “Vân Tiên ghé lại bên đàng/Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô” cho thấy sự nhanh trí khi đối đầu với bọn cướp. Đồng thời chàng kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ/Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”, ta thấy được bản lĩnh của một người quân tử, trước khi ra tay chàng đã nêu rõ lý do là vì chính nghĩa, không phải là hành vi đánh lén. Trận chiến diễn ra vô cùng quyết liệt, Phong Lai tức giận: “Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây” và cho “Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng”. Nhưng Vân Tiên không hề sợ hãi, chàng tung hoành chẳng khác nào người anh hùng Triệu Tử khi xưa. Kết quả là bọn cướp “bốn phía vỡ tan”, “quăng gươm giáo để tìm đường trốn chạy” còn thủ lĩnh của bọn chúng là Phong Lai thì chẳng kịp trở tay đã bị Tiên “một gầy thác rày thân phong” – thật thê thảm.

Để rồi khi “dẹp xong lũ kiến chòm om”, Vân Tiên liền đến hỏi han: “Ai than khóc ở trong xe này?”. Nghe được lời cảm tạ của người ngồi trong xe, đoán biết đó là phận nữ nhi thì chàng đã có một hành động thật chuẩn mực: “Khoan khoan ngồi đó chớ ra/Nàng là phận gái, ta là phận trai”. Ở đây, Vân Tiên hiện lên là một người có học thức. Chàng luôn tuân thủ lễ giáo phong kiến, coi trọng chuẩn mực đạo đức cho dù đang trong vị thế của người làm ơn đối với kẻ chịu ơn. Sau đó, chàng hỏi han rõ sự tình của Kiều Nguyệt Nga. Biết được Lục Vân Tiên là người trượng nghĩa, Kiều Nguyệt Nga đã kể lại mọi việc, bày tỏ muốn báo đáp ơn đức của chàng. Lục Vân Tiên nghe vậy liền cười và bảo rằng:

Làm ơn há dễ trông người trả ơn.
Nay đà rõ đặng nguồn cơn,
Nào ai tính thiệt so hơn làm gì?
Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.

Có thể thấy, Lục Vân Tiên coi việc hành hiệp cứu người là việc nghĩa chứ không phải vì muốn được đền đáp. Chàng đã sớm coi của cải, vật chất là phù phiếm. Còn việc cứu người như là trách nhiệm của một bậc anh hùng.

Tóm lại, hình ảnh Lục Vân Tiên hiện lên trong đoạn trích trên là một con người dũng cảm, tài ba và trọng nghĩa khinh tài – những phẩm chất cần có của một bậc anh hùng.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên – Mẫu 4

Nguyễn Đình Chiểu là một trong những nhà thơ nổi tiếng của thế kỉ XIX. Nguyễn Đình Chiểu có một cuộc đời đầy biến động và chính sự biến động ấy đã tác động đến văn chương của ông, khiến những tác phẩm của ông trở nên vô cùng đặc biệt. Nổi bật trong các sáng tác của Nguyễn Bỉnh Khiêm là tác phẩm “Lục Vân Tiên”, phản ánh rõ xã hội Việt Nam thời bấy giờ và hình ảnh người anh hùng tưởng tượng Lục Vân Tiên. Trong cả tác phẩm có lẽ đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” đã thể hiện rõ nhất tinh thần trượng nghĩa cùng khí phách anh hùng của chàng.

Trên đường đi thi, Lục Vân Tiên bắt gặp cảnh bọn cướp Phong Lai bắt nạt dân lành, ngay lập tức chàng đã trợ giúp không do dự:

Vân Tiên ghé lại bên đàng,
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.
Kêu rằng: “Bớ lũ hung đồ,
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân

Tuy không biết hoàn cảnh xuất thân của người gặp nạn nhưng chỉ cần thấy họ đang lâm phải cảnh khó khăn, Vân Tiên không ngại thay trời hành đạo không chút suy tính. Hành động “bẻ cây” làm vũ khí của chàng đã chứng tỏ sự dũng cảm vô biên khi dám tay không lao vào trận chiến, cũng thể hiện sự quyết đoán cùng tinh thần trượng nghĩa của chàng. Hành động của chàng đối lập hoàn toàn với việc mà tên cướp Phong Lai “mặt đỏ phừng phừng” đang làm, so với hắn, Vân Tiên chẳng khác nào một vị danh tướng đang đánh trận:

Vân Tiên tả đột hữu xung,
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dương.
Lâu la bốn phía vỡ tan,
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.

Quả thật đặt trong tương quan giữa một bên là bọn cướp đông đảo với vũ khí đầy đủ với một bên là Lục Vân Tiên đơn thương độc mã với cây gậy tiện bẻ bên đường ta đã thấy sự thiệt thòi của chàng nhưng cũng chính vì vậy khi một lần nữa đặt trong tương quan với sự tán loạn của lũ cướp cùng sự bình tĩnh sau khi thể hiện võ nghệ hơn người của chàng, mới thấy Lục Vân Tiên quả là con người văn võ song toàn, có khả năng đội trời đạp đất, có tinh thần nghĩa hiệp trừ gian diệt hại cứu giúp dân lành.

Sau khi dẹp xong “lũ kiến chòm ong”, Vân Tiên mới hỏi thăm đến người trong xe vừa chịu sự càn quấy của bọn cướp. Nghe được lời cảm tạ của cô hầu gái, Vân Tiên liền đoán ra người ngồi trong xe là một tiểu thư nên can:

Khoan khoan ngồi đó chớ ra,
Nàng là phận gái ta là phận trai

Chính lời can này đã thể hiện sự thấu tình đạt lí của Lục Vân Tiên khi dành cho Kiều Nguyệt Nga sự tôn trọng về lễ nghĩa nam nữ thụ thụ bất thân. Cốt cách của người con trai này càng thể hiện rõ hơn ở sự không màng danh lợi, từ chối sự báo đáp của người mình đã cứu:
Làm ơn há dễ trông người trả ơn?

Nay đà rõ đặng nguồn cơn,

Nào ai tính thiệt so hơn làm gì.

Nhớ câu kiến ngãi bất vi,

Làm người thế ấy cũng phi anh hùng

Những lời trên của Lục Vân Tiên đã lần nữa khẳng định sự anh hùng của chàng, một người anh hùng không màng danh lợi của cải, đơn giản chỉ vì “giữa đường gặp chuyện bất bình chẳng tha” chứ không đòi được báo đáp.

Bằng lối miêu tả chân thực với những từ ngữ, hình ảnh đặc sắc góp phần quan trọng trong việc lột tả tính cách nhân vật, Nguyễn Đình Chiểu đã thành công xây dựng hình ảnh người anh hùng lý tưởng của nhân dân ta, một Lục Vân Tiên văn võ song toàn, lễ nghi đúng mực và tinh thần hiệp nghĩa thanh cao.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên – Mẫu 5

Trong văn học trung đại các nhân vật luôn có vẻ đẹp mang tính lí tưởng hóa và là chuẩn mực của cái đẹp. Nhắc tới thơ ca trung đại, không thể không kể đến đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”, trong đó em ấn tượng nhất là hình ảnh của Lục Vân Tiên, một người trượng nghĩa xứng đấng nam nhi.

Đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” nằm ở phần mở đầu của tác phẩm “Truyện Lục Vân Tiên”. Đoạn trích kể về cuộc gặp gỡ bất ngờ trong hoàn cảnh đặc biệt giữa hai nhân vật chính. Lục Vân TIên trên đường lên kinh dự thi đã gặp một đám cướp và ra tay cứu giúp người gặp nạn, người đó là Kiều Nguyệt Nga. Nàng đang trên đường đi đến Hà Khê để phụ thân gả cho một tấm chồng. Cảm ân cứu mạng hiệp nghĩa của Lục Vân Tiên, nàng đã đem lòng yêu mến Lục Vân Tiên. Trong đoạn trích, nhân vật Lục Vân Tiên hiện lên là một trang nam nhi hảo hán. Là người nghĩa hiệp, sẵn sàng đấu tranh với cái ác cái xấu để bảo vệ những người lương thiện. Chàng còn là người trọng phép tắc, lễ nghi mang phong thái của người trang nhã, có học thức.

Trước hết, Lục Vân Tiên hiện lên với vẻ đẹp của một bậc anh hùng trượng nghĩa sẵn sàng đấu tranh với cái xấu cái ác.

Vân Tiên ghé lại bên đàng
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô
Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”

Đang trên đường lên kinh dự thi nhưng chàng luôn sẵn lòng giúp người. Thấy có chuyện bất bình, Lục Vân Tiên liền “ghé lại bên đàng”. Hành động “bẻ cây” và “xông vô” vô cùng dứt khoát, không chút do dự. Nó thể hiện một con người xả thân vì nghĩa, không cần suy tính đến lợi ích cá nhân. Đạo lí của nhân dân ta rất đẹp: ” Thương người như thể thương thân”. Lục Vân Tiên đã hành động vì tình thương bao la ấy. Tình thương người đã nâng cao chí khí và lòng dũng cảm cho người thư sinh họ Lục. Lũ cướp rất đông và đáng sợ, gươm giáo sáng ngời. Tướng cướp Phong Lai “mặt đỏ phừng phừng” đầy sát khí. Hắn dữ tợn và có sức khỏe muôn người khôn địch! Giữa vòng vây của lũ cướp, không một tấc sắt trong tay, một mình với cành cây làm gậy, Lục Vân Tiên đã dũng cảm đánh cướp. Đột kích bên tả, xung phong bên hữu, chàng tung hoành giữa bọn cướp. Chúng bị đánh tơi bời. Bọn lâu la đã khiếp đảm quăng gươm giáo bỏ chạy tan tác. Tướng cướp Phong Lai bị tiêu diệt. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã so sánh Lục Vân Tiên đánh cướp với chiến công của hổ tướng Triệu Tử Long phá vòng vây Đương Dang thời Tam quốc để ca ngợi tinh thần quả cảm của người anh hùng vị nghĩa:

Vân Tiên tả đột hữu xung
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang
Lâu la bốn phía vỡ tan
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay
Phong Lai trở chẳng kịp tay
Bị Tiên một gậy thác rày thân vong.

Lời thơ không trang trọng nhưng vô cùng xác đáng, vừa ca ngợi bậc anh hùng tài cao lại vừa cho thấy sự thất bại thảm hại của bọn hung đồ. Thủ pháp đối lập đã được Nguyễn Đình chiểu sử dụng thành công để khắc họa hình ảnh của Lục Vân Tiên mạnh mẽ, một đấng hào kiệt. Tất cả đã tái hiện sinh động bức chân dung Lục Vân Tiên tài giỏi, cao cường.

Đó còn là hình ảnh của một chàng thư sinh nho nhã, trọng lễ nghi. Nó được thể hiện qua cuộc trò chuyện giữa chàng và Kiều Nguyệt Nga: Đánh xong bọn cướp thấy hai cô gái còn chưa hết hãi hùng Vân Tiên đã ân cần hỏi han, an ủi họ.

Dẹp rồi lũ kiến chòm ong
Hỏi ai than khóc ở trong xe này?

Hành động của chàng thật đàng hoàng, chững chạc. Tuy có phần câu nệ nhưng vẫn là phong độ giữ lễ của một con người có văn hóa trong khi ứng xử với hai người con gái: “Khoan khoan ngồi đó chớ ra. Nàng là phận gái ta là phận trai”. Vân Tiên đã từ chối cái lạy trả ơn, từ chối lời mời đền đáp, không nhận trâm vàng trao tặng mà chỉ nhận lời cùng Nguyệt Nga làm thơ xướng họa. Câu trả lời “Làm ơn há dễ trông người trả ơn” và đặc biệt là câu nói của Vân Tiên: “Nhớ câu kiến nghĩa bất vi. Làm người thế ấy cũng phi anh hùng”, cho thấy một người anh hùng lí tưởng của Nguyễn Đình Chiểu là thấy việc nghĩa thì tự nguyện làm, và đã làm việc nghĩa thì không cần trả ơn. Đó cũng là quan niệm của nhân dân ta: Làm phúc không cần được phúc. Lục Vân Tiên, qua đoạn trích, không chỉ là một chàng trai tài ba, dũng cảm mà còn là một con người trọng nghĩa khinh tài.

Quả thực, Nguyễn Đình Chiểu đã có cái nhìn vô cùng nhân đạo, sâu sắc và mới mẻ. Hình tượng nhân vật Lục Vân Tiên trong đoạn trích đã mang trong mình rất nhiều tư tưởng của ông. Tái hiện một con người trượng nghĩa, nhà thơ muốn truyền tải quan niệm về một đấng nam nhi là phải biết hành động vì lẽ phải. Tái hiện một người trọng lễ nghi, có gia giáo là để gửi gắm tư tưởng về bậc trượng phu đương thời không chỉ cần có tài mà cần có cả đức. Nhờ vậy mà hình tượng Lục Vân Tiên đến nay vẫn sống mãi trong lòng bạn đọc nhiều thế hệ và lưu danh tên tuổi của NGuyễn Đình Chiểu trong nền thơ ca trung đại nói riêng và văn học nước nhà nói chung.

Và như vậy, vẻ đẹp của Lục Vân Tiên là vẻ đẹp lí tưởng hóa của con người trong giai đoạn bấy giờ và có lẽ cho tới hôm nay, vẻ đẹp ấy vẫn đáng được trân trọng. Chính vẻ đẹp sáng ngời ấy đã làm nên tên tuổi của Nguyễn Đình Chiểu có một vị trí xứng đáng trong nền văn học Việt từ cổ chí kim.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên – Mẫu 6

“Truyện Lục Vân Tiên” là một trong những truyện thơ nổi tiếng của nền văn học trung đại Việt Nam. Đến với đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”, người đọc sẽ không thể quên được hình ảnh một Lục Vân Tiên tài ba, dũng cảm và trọng nghĩa khí.

Đoạn trích trên nằm ở phần mở đầu của truyện. Vân Tiên đang trên đường về thăm cha mẹ thì gặp bọn cướp đang hoành hành, vốn bản tính trượng nghĩa, chàng chẳng thể dung tha:

Vân Tiên ghé lại bên đàng,
Bẻ cây làm gậy, nhằm làng xông vô.
Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ!
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.”

Hình ảnh “bẻ cây làm gậy” cho thấy sự nhanh trí của Lục Vân Tiên khi đối đầu với bọn cướp. Lời kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ/Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân” đã cho thấy bản lĩnh của một người quân tử, trước khi ra tay chàng đã nêu rõ lý do là vì chính nghĩa, đây không phải là hành vi đánh lén. Trận chiến diễn ra vô cùng quyết liệt. Nhưng Lục Vân Tiên khi tung hoành được so sánh với người anh hùng Triệu Tử. Kết quả cuối cùng là bọn cướp “bốn phía vỡ tan”, “quăng gươm giáo để tìm đường trốn chạy” còn thủ lĩnh của bọn chúng là Phong Lai thì chẳng kịp trở tay. Như vậy, ở đây Lục Vân Tiên hiện lên như một dũng tướng tài ba đang trừ hại cho nhân dân.

Sau khi đánh tan bọn cướp, chàng nghe thấy tiếng khóc ở trong xe thì liền đến ân cần hỏi han: “Ai than khóc ở trong xe này?”. Người bên trong trả lời rõ sự tình: “Tôi thiệt người ngay/Sa cơ nên mới lầm tay hung đồ”. Lục Vân Tiên động lòng trước hoàn cảnh của hai cô gái, khẳng định mình đã dẹp yên bọn cướp. Hành động tiếp theo của chàng lại thật đàng hoàng, chuẩn mực:

Khoan khoan ngồi đó chớ ra,
Nàng là phận gái, ta là phận trai.

Sau đó, Lục Vân Tiên hỏi thăm tên tuổi, xuất thân và lý do vì sao gặp nạn trên đường. Có thể thấy, từ ngôn ngữ đến cách nói chuyện thể hiện là một con người có học thức, trọng lễ giáo phong kiến. Đặc biệt, khi Kiều Nguyệt Nga ngỏ ý muốn Vân Tiên đến gặp cha cùng nàng để cảm tạ ơn cứu mạng, chàng đã từ chối với phương châm:

Làm ơn há dễ trông người trả ơn.
Nay đà rõ đặng nguồn cơn,
Nào ai tính thiệt so hơn làm gì?
Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.

Đối với chàng – một đáng nam nhi đầu đội trời, chân đạp đất thấy việc nghĩa mà không làm thì không phải là anh hùng. Đó là một phương châm sống cao đẹp của bậc trượng phu.

Tóm lại, qua đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”, Nguyễn Đình Chiểu đã xây dựng hình ảnh Lục Vân Tiên nhằm thể hiện khát vọng hành đạo giúp đời đầy cao đẹp của ông.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên – Mẫu 7

Lục Vân Tiên – nhân vật hội tụ được những phẩm chất tốt đẹp của một người anh hùng. Những nét đẹp đó được thể hiện cụ thể qua đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”.

“Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” thuộc phần mở đầu của “Truyện Lục Vân Tiên”. Lục Vân Tiên quê ở quận Đông Thành, bề ngoài khôi ngô tuấn tú lại có tài văn võ. Khi nghe tin triều đình mở khoa thi, Vân Tiên liền từ giã thầy xuống núi để tranh tài. Trên đường trở về nhà thăm mẹ, chàng một mình đánh tan bọn cướp do Phong Lai cầm đầu, cứu được Kiều Nguyệt Nga:

Vân Tiên ghé lại bên đàng,
Bẻ cây làm gậy, nhằm làng xông vô.
Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ!
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.”
Phong Lai mặt đỏ phừng phừng:
“Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây.
Trước gây việc dữ tại mầy,
Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng.”
Vân Tiên tả đột hữu xông,
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang.
Lâu la bốn phía vỡ tan,
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.
Phong Lai trở chẳng kịp tay,
Bị Tiên một gậy thác rày thân vong.

Một loạt hành động của Vân Tiên “bẻ cây làm gậy”, “nhằm làng xông vô”, “kêu rằng bớ đảng hung đồ…” cho thấy sự nhanh trí, dũng cảm của chàng. Vân Tiên đã được tác giả so sánh chẳng khác nào Triệu Tử khi xưa. Triệu Tử (Triệu Vân) là một tướng trẻ có tài của Lưu Bị thời Tam quốc. Khi Lưu Bị bị quân Tào đánh đuổi, chạy đến Đương Dương (tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc) phải bỏ cả vợ con chạy về phía nam. Triệu Tử đã một mình phá vòng vây của Tào Tháo để bảo vệ A Đẩu – con nhỏ của Lưu Bị. Khí phách của một đấng nam nhi thấy bọn cướp hoành hành thì chẳng thể nào giấu nổi sự tức giận mà phải ra tay dẹp yên.

Sau khi “dẹp xong lũ kiến chòm om”, Vân Tiên ân cần đến hỏi han người gặp nạn ở trong xe: “Ai than khóc ở trong xe này?”. Nghe được lời cảm tạ của người ngồi trong xe, chàng đã có một hành động thật chuẩn mực:

Khoan khoan ngồi đó chớ ra,
Nàng là phận gái, ta là phận trai.

Chỉ với một câu nói, nhưng thể hiện được hình ảnh một chàng trai có học thức, hiểu biết lễ nghĩa phong kiến “nam nữ thụ thụ bất tương thân”. Sau đó, chàng lại tiếp tục hỏi han sự tình của Kiều Nguyệt Nga. Sau khi nghe lời lẽ của Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga biết người cứu mình là một nam tử hán, liền kể rõ sự tình: Nàng cùng với tì tất tên là Kim Liên, quê ở quận Tây Xuyên, cha là tri phủ miền Hà Khê nhận được bức thư của cha đến đó để định việc hôn nhân. Trên đường đi thì gặp phải bọn cướp đang hoành hành, may nhờ có Vân Tiên cứu giúp.
Lục Vân Tiên biết rõ sự tình, nghe thấy Nguyệt Nga bày tỏ mong muốn Tiên đi cùng mình đến gặp cha để đền tạ công ơn thì cười và bảo rằng:

Làm ơn há dễ trông người trả ơn.
Nay đà rõ đặng nguồn cơn,
Nào ai tính thiệt so hơn làm gì?
Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.

Đối với Vân Tiên, việc hành hiệp cứu người không phải vì muốn được đền đáp. Chàng coi việc đó như trách nhiệm của bậc anh hùng. Cái cười của chàng là của bậc nam tử hán – đầy chí khí.

Bằng việc sử dụng ngôn ngữ hết sức giản dị và đời thường, người anh hùng Lục Vân Tiên hiện lên dưới ngòi bút của Nguyễn Đình Chiểu vô cùng chân thực. Chàng chính là đại diện cho chính nghĩa, khát vọng hành hiệp cứu đời của tác giả.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên – Mẫu 8

Lục Vân Tiên là một nhân vật lí tưởng, hội tụ đầy đủ những chuẩn mực của một người anh hùng nghĩa hiệp, tuổi trẻ, tài cao, lòng đầy khát khao được đem công danh, tài năng cứu người, giúp đời. Đoạn trích “ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” đã phần nào thể hiện được tính cách của Lục Vân Tiên Trên đường đi thi, gặp bọn cướp Phong Lai hoành hành Lục Vân Tiên xông vào đánh cướp để cứu dân. Đây là một việc nghĩa mà chàng không thể không làm với mục đích cao đẹp, xuất phát từ tấm lòng tự nguyện.

Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ,
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.”

Chỉ một mình, lại không có vũ khí, chàng đã dám bẻ gậy xông vào bọn cướp đông người giáo gươm đầy đủ. Hình ảnh Lục Vân Tiên xông xáo tung hoành được nhà thơ miêu tả thật đẹp sánh ngang với hình ảnh Triệu Tử Long – một dũng tướng thời Tam Quốc:

Vân Tiên tả đột hữu xung,
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang.
Lâu la bốn phía vỡ tan…

Với võ nghệ cao cường, Lục Vân Tiên đã đánh tan bọn cướp và tiêu diệt tên đầu đảng Phong Lai. Hành động của chàng còn tỏ rõ đức độ của người nghĩa hiệp: Giữa đường thấy sự bất bình chẳng tha. Không sợ nguy hiểm, Vân Tiên sẵn sàng vì nghĩa trừ hại cho dân.

Đánh xong bọn cướp thấy hai cô gái còn chưa hết hãi hùng Vân Tiên đã ân cần hỏi han, an ủi họ. Hành động của chàng thật đàng hoàng, chững chạc. Tuy có phần câu nệ nhưng vẫn là phong độ giữ lễ của một con người có văn hóa trong khi ứng xử với hai người con gái: “Khoan khoan ngồi đó chớ ra. Nàng là phận gái ta là phận trai”. Vân Tiên đã từ chối cái lạy trả ơn, từ chối lời mời đền đáp, không nhận trâm vàng trao tặng mà chỉ nhận lời cùng Nguyệt Nga làm thơ xướng họa.

Câu trả lời “Làm ơn há dễ trông người trả ơn” và đặc biệt là câu nói của Vân Tiên: “Nhớ câu kiến nghĩa bất vi. Làm người thế ấy cũng phi anh hùng”, cho thấy một người anh hùng lí tưởng của Nguyễn Đình Chiểu là thấy việc nghĩa thì tự nguyện làm, và đã làm việc nghĩa thì không cần trả ơn. Đó cũng là quan niệm của nhân dân ta: Làm phúc không cần được phúc. Lục Vân Tiên, qua đoạn trích, không chỉ là một chàng trai tài ba, dũng cảm mà còn là một con người trọng nghĩa khinh tài.

Hình ảnh Vân Tiên đánh cướp được khắc họa thần tình. Cử chỉ, hành động, ngôn ngữ và cách ứng xử của chàng rất đẹp, mang phong thái người anh hùng, người tráng sĩ ngày xưa. Chúng ta không thể nào quên một Vân Tiên quả cảm, nhân hậu, chí khí của Cụ Đồ Nguyễn Đình Chiểu.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên – Mẫu 9

Nhắc đến Nguyễn Đình Chiểu ta nghĩ ngay đến một nhà thơ lớn của dân tộc, không chỉ nổi tiếng với “Văn tế nghĩa cần Giuộc” mà “Truyện Lục Vân Tiên” cũng chính một áng thơ hay về những anh hùng đất Việt. Đặc biệt đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” là trích đoạn được đánh giá là hay nhất, thể hiện nét hào hiệp trượng nghĩa, anh hùng nhưng cũng đầy chính nghĩa trong hành động cứu Kiều Nguyệt Nga của Lục Vân Tiên.

Lục Vân Tiên là một người vô cùng hào hiệp nguyện hết mình vì chính nghĩa, trước bọ cướp hung hăng nhưng không chịu khuất phục mà ra tay hành hiệp trượng nghĩa:

“Vân Tiên ghé lại bên đàng
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô”

Trên đường về về nhà thăm cha mẹ, Lục Vân Tiên đã chứng kiến một cảnh khiến Lục Vân Tiên bất bình vô cùng, chính là sự lộng hành cướp bóc đầy hung bạo của bọn cướp Phong Lai. Không hề nao núng và sợ hãi, Lục Vân Tiên hành động chớp nhoáng không cần suy nghĩ mà nhanh trí “bẻ cây” làm vũ khí “nhằm làng xông vô”, chính hành động đó đã thể hiện tinh thần hành hiệp trượng nghĩa vô cùng cao đẹp và xuất phát hoàn toàn từ con người, từ trái tim không hề toan tính của Lục Vân Tiên. Lục Vân Tiên không những là một tráng sĩ hào kiệt mà còn vô cùng nhanh trí, thông minh khi tay không vũ khí đã “bẻ cây làm gậy” để sử dụng làm vũ khí chống lại bọn cướp, tình thế vô cùng cấp bách, nhưng Lục Vân Tiên đã rất nhanh nhạy, hành động một cách dứt khoát đầy trượng nghĩa.

“Kêu rằng bớ đảng hung đồ
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”

Vừa “xông vô” đồng thời Vân Tiên còn hét lớn, uy hiếp lũ cướp bằng câu bất bình “bớ đảng hung đồ”, với hành động không thể dung thứ “làm thói hồ đồ hại dân”.

Câu nói của Lục Vân Tiên chính là quan điểm đầy tính chính nghĩa không những thế đó còn là như một tuyên bố đầy đanh thép, không được vì duy trì cuộc sống mà lại chà đạp lên người khách, gây đau khổ cho người khác bằng hành động của lũ côn đồ, đầy ngạo mạn trái với luân thường đạo lí làm người, việc làm của bọn cướp rất đáng lên án, và cần được trừng trị thích đáng

“Vân Tiên tả đột hữu xông
………..
Bị Tiên một gậy thác rày thân vong”

Nguyễn Đình Chiểu miêu tả hành động trượng nghĩa của Lục Vân Tiên với những hình ảnh chân thực vô cùng đẹp đẽ “tả đột hữu xung”. Chính tài năng miêu tả tài tình của nhà thơ đã làm cho người đọc như đang đứng giữa cái cảnh Lục Vân Tiên trừng trị lũ hung đồ đó. Người đọc như đang chứng kiến cái hành động vô cùng nhanh nhạy đầy linh hoạt, khi “tả đột hữu xông” làm bọ cướp lao đao “bốn phía vỡ tan”, phải nhanh chân “tìm đàng chạy ngay”. Tên cầm đầu là Phong Lai đã bị Lục Vân Tiên đánh cho “chẳng kịp trở tay”kết quả hắn phải nhận được vô cùng đích đáng “thác rày thân vong”.

Hình ảnh Lục Vân Tiên đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” chính là hình ảnh của một chàng trai xả thân mình vì chính nghĩa mà không hề toan tính thiệt hơn đối với bản thân. Hành động hào hiệp, trượng nghĩa, thông minh, nhanh nhẹn, của con người liêm khiết, chính trực đây cũng là hình tượng về người anh hùng lí tưởng tác giả Nguyễn Đình Chiểu muốn thể hiện.

Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên – Mẫu 10

Nguyễn Đình Chiểu là nhà thơ yêu nước Nam Bộ. Ông sống trong thời kì loạn lạc, xã hội rối ren, chế độ phong kiến Việt Nam suy tàn, bọn vua quan nhà Nguyễn thối nát. Xã hội đen tối, đau thương. Ngoài thơ văn yêu nước, Nguyễn Đình Chiểu nổi tiếng với truyện thơ Truyện Lục Vân Tiên dài 2082 câu thơ lục bát.

Truyện thơ đề cao trung, hiếu, tiết, hạnh theo quan niệm đạo lí của nhân dân ta. Đạo làm tôi, đạo làm con, tình bằng hữu, nghĩa vợ chồng… được nhà thơ hết lời ca ngợi:

Trai thời trung hiếu làm đầu,
Gái thời tiết hạnh là câu trau mình.

Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga là hai nhân vật trung tâm của truyện thơ sáng ngời trung hiếu, tiết hạnh. Đoạn thơ Lục Vân Tiên đánh cướp là một trong những đoạn thơ hay nhất của tác phẩm, tiêu biểu cho bút pháp tự sự của Nguyễn Đình Chiểu. Nhân vật Lục Vân Tiên được khắc họa thành mẫu người anh hùng lí tưởng tuyệt đẹp: giàu lòng thương người, dũng cảm và vị nghĩa cao cả. Lòng thương người là đức hạnh tốt đẹp nhất của Lục Vân Tiên. Từ giã thầy, chàng xuống núi, hăm hở về kinh đô ứng thí. Lộ trình đầy gian nan. Giữa đường, Lục Vân Tiên bất ngờ gặp nhân dân dắt díu nhau chạy trốn, tiếng kêu khóc vang lên thảm thiết. Chàng đã ân cần hỏi han sự tình đầu đuôi và quyết ra tay đánh cướp để cứu dân lành thoát khỏi cảnh đau thương, nước sôi lửa bỏng:

Tôi xin ra sức anh hào,
Cứu người cho khỏi lao đao buổi này!

Căm giận lũ bất lương, Lục Vân Tiên sôi sục lên án hành động dã man của chúng. Chàng đã đứng về phía nhân dân, quyết bảo vệ dân:

Kêu rằng: ” Bớ đảng hung đồ.
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân “.

Đạo lí của nhân dân ta rất đẹp: “Thương người như thể thương thân”. Lục Vân Tiên đã hành động vì tình thương bao la ấy. Tình thương người đã nâng cao chí khí và lòng dũng cảm cho người thư sinh họ Lục. Lũ cướp rất đông và đáng sợ, gươm giáo sáng ngời. Tướng cướp Phong Lai “mặt đỏ phừng phừng” đầy sát khí. Hắn dữ tợn và có sức khỏe muôn người khôn địch! Giữa vòng vây của lũ cướp, không một tấc sắt trong tay, một mình với cành cây làm gậy, Lục Vân Tiên đã dũng cảm đánh cướp. Đột kích bên tả, xung phong bên hữu, chàng tung hoành giữa bọn cướp. Chúng bị đánh tơi bời. Bọn lâu la đã khiếp đảm quẳng gươm giáo bỏ chạy tan tác. Tướng cướp Phong Lai bị tiêu diệt. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã so sánh Lục Vân Tiên đánh cướp với chiến công của hổ tướng Triệu Tử Long phá vòng vây Đương Dang thời Tam quốc để ca ngợi tinh thần quả cảm của người anh hùng vị nghĩa:

Vân Tiên tả đột hữu xông,
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang.
Lâu la bốn phía vỡ tan,
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.
Phong Lai trở chẳng kịp tay,
Bị Tiên một gậy thác rày thân vong.

Giọng thơ hùng tráng vang lên diễn tả trộn đánh cướp đầy kịch tính hấp dẫn. Lục Vân Tiên là một anh hùng vị nghĩa cao đẹp. Đánh tan lũ cướp sơn đài, Lục Vân Tiên đã giải thoát cho Kiều Nguyệt Nga và Kim Liên. Cuộc kì ngộ giữa người đẹp và trang anh hùng diễn ra cảm động và đầy tình người. Kiều Nguyệt Nga muốn mời chàng hiệp sĩ qua miền Hà Khê, để cha nàng “báo đức thù công”

Gẫm câu báo đức thù công,
Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi.

Nhưng Vân Tiên “nghe nói liền cười”. Một nụ cười rất tươi, biểu lộ một tâm hồn cao cả: vô tư, hào hiệp, khẳng khái. Chàng xem việc đánh cướp của mình là một hành động nhân nghĩa. Người tráng sĩ phải ra tay cứu nhân độ thế, diệt trừ cái ác, chở che bênh vực người lầm than, bị áp bức. Nếu thấy việc nghĩa mà không làm thì còn đâu đáng mặt anh hùng nữa?

Nhớ câu kiến ngãi bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.

Nguyễn Đình Chiểu đã khắc họa nhân vật Lục Vân Tiên mang cốt cách tráng sĩ thời loạn, coi cái chết nhẹ tựa lông hồng, trọng nghĩa khinh tài, sống và hành động theo phương châm: “Lộ kiến bất bình, bạt đao tương trợ”. Vân Tiên cũng như người anh hùng Từ Hải trong “Truyện Kiều”.

Anh hùng tiếng đã gọi rằng,
Giữa đường gặp chuyện bất bình chẳng tha!

Hình ảnh Vân Tiên đánh cướp được khắc họa thần tình. Cử chỉ, hành động, ngôn ngữ và cách ứng xử của chàng rất đẹp, mang phong thái người anh hùng, người tráng sĩ ngày xưa. Tuy nhiên hình tượng này rất chân thật vì lòng thương người, ý chí quả cảm, tinh thần vị nghĩa của Vân Tiên đậm đà màu sắc đạo lí nhân dân ta. Trên một trăm năm mươi năm qua, nhân vật Lục Vân Tiên được nhân dân ta yêu mến, hâm mộ. Tinh thần chiến đấu kiên cường của đồng bào miền Nam trong cuộc đấu tranh chống phong kiến và đế quốc trong hơn thế kỉ qua đã làm cho ta cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp lí tưởng của người anh hùng Lục Vân Tiên. Tấm gương sáng chói ấy mãi mãi là một minh chứng hùng hồn về sức mạnh thẩm mĩ của thi ca, của truyện thơ Truyện Lục Vân Tiên mà nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã để lại cho đời.